FREEDOM WRITERS
---
*Bài viết có chứa nội dung Spoilers*
Nếu bạn search cụm từ “Don’t Put People in Boxes” trên Youtube, bạn sẽ nhận được kết quả là một đoạn video dài 4 phút 25 giây và tin mình đi, đó sẽ là đoạn video khiến bạn nổi gai óc đi kèm với sự cảm động kỳ lạ dâng lên trong lòng. Nếu được thì hãy xem video đó rồi quay lại với bài viết này nhé.
Các bạn search rồi chứ? Các bạn đã xem rồi chứ? Giờ chúng ta quay lại với bộ phim mà mình muốn giới thiệu nhé.
Điều mình muốn nói đầu tiên đó chính là “nổi gai óc đi kèm với sự cảm động kỳ lạ dâng lên trong lòng” chính là cái cảm giác của mình khi trải qua một sự việc, nghe một bài hát, hoặc xem một bộ phim chạm tới cái ngưỡng giao nhau của cảm xúc và lý tính. Dù Freedome Writers luôn nằm trong list phim hay của mình, nhưng phải thật sự thừa nhận nó bị đánh giá thấp và thu về mức doanh thu chỉ được gọi là tàm tạm. Cũng dễ hiểu khi đề tài mà phim chọn khá nhạy cảm, ngoài nội dung hay ra thì không có các yếu tố khác không đủ để thu hút người xem.
Phim dựa trên quyển sách có tên “The Freedome Writers Diary” (tên đầy đủ là “The Freedom Writers Diary: How a Teacher and 150 Teens Used Writing to Change Themselves and the World Around Them”). Đây là một câu chuyện có thật kể về hành trình kết nối trái tim của cô giáo dạy tiếng Anh Erin Gruwell và các em học sinh cá biệt tại một trường cấp ba cá biệt (mình cố tình dùng hai chữ cá biệt đấy chứ không phải gõ dư đâu). Thành phần học sinh trong ngôi trường này chủ yếu là con em của dân nhập cư, dân da màu, trong bối cảnh nạn phân biệt chủng tộc và các băng đảng leo thang. Từ những ngày đầu tới trường, Erin đã chịu từ cú sốc này đến cú sốc khác. Lớp học bừa bộn và bẩn thỉu, học sinh luôn vào trễ, các thầy cô giáo khác không thật sự ủng hộ việc cô đang làm. Thành phần lớp 203 luôn chia phe phái và ngồi quay bàn co cụm lại với nhau. Chúng ta có nhóm da trắng, da màu, Trung Quốc, Campuchia, Latin và chỉ một bước chân đụng chạm vào lãnh thổ của nhau cũng có thể làm bùng lên một cuộc ẩu đả quy mô toàn trường.
Lũ nhóc trong lớp học này thật sự là bất trị. Chúng đang ở độ tuổi của cái “tôi” to hơn cả vũ trụ nhưng lại bấp bênh, chông chênh, thiếu điểm tựa, thiếu người chỉ dẫn. Mỗi cá nhân đều có những vấn đề riêng nơi gia đình và chính bản thân chúng. Eva từ nhỏ đã chứng kiến người thân bị bắn chết ngay trước nhà, cô gia nhập băng đảng, bạn trai cô giết người và cô lại là nhân chứng nhưng từ chối làm chứng trước tòa vì việc đó đồng nghĩa với phản bội lại băng nhóm.Jamal luôn bị chế giễu vì màu da và đôi môi dày, mái tóc xoăn, đặc trưng của người da màu. Brandy thường xuyên chứng kiến cha đánh mẹ tới thừa sống thiếu chết.…
Erin dường như cô độc trong cuộc chiến này. Một bên, cô không được sự ủng hộ của cha cũng như của chồng, các giáo viên, và ngay cả hiệu trưởng. Bên kia, cô mải loay hoay tìm cách hiểu được học sinh của mình trong lúc chúng liên tục công kích và bài trừ cô. Bị kẹt ở giữa, nhưng Erin không hề từ bỏ, cô nhẫn nại giảng giải cho chúng hiểu về “nạn diệt chủng”, về Homer (tác giả của Trường Ca Iliad và Odyssey), cô giúp chúng nhận ra chúng vẫn có những điểm tương đồng dù đến từ đâu và có màu da như thế nào. Cô chọn ở bên chúng suốt cả ba năm trung học chứ không bỏ chạy như những người khác.
Cô gợi ý cho chúng viết những suy nghĩ và những việc xảy ra xung quanh mình, quá khứ, hiện tại, tương lai, bất kỳ thứ gì,… vào một quyển vở rồi gửi cho cộ đọc với tinh thần tự nguyện. Khi không đủ tài nguyên, Erin nhận thêm công việc để có thêm kinh phí tổ chức những hoạt động tập thể. Cô thậm chí phải li dị với chồng vì giành quá nhiều thời gian cho các học sinh. Sự hy sinh của Erin cuối cùng đã đơm hoa kết trái. Lũ trẻ bắt đầu học được cách chấp nhận lẫn nhau và trở thành những người bạn. Chúng cũng dần hiểu được rằng súng và bạo lực không giải quyết được vấn đề gì cả. Tất cả các học sinh cá biệt tại lớp 203 sau đó đều tốt nghiệp cấp ba, thậm chí một vài người tiếp tục theo học lên đại học – điều mà không một ai lúc đó có đủ niềm tin rằng Erin sẽ làm được. Họ thậm chí lập ra một tổ chức tên là “Freedom Writers Foundation” với tiêu chí “truyền cảm hứng cho những học sinh nhỏ tuổi, kém may mắn chọn cây bút thay vì cầm súng.”
“Tôi nghĩ cuộc đấu tranh thật sự nên diễn ra ngay trong lớp học.” Trong một thời đại tiên tiến hơn, kết nối dễ dàng hơn, những tưởng các vấn đề phim đề cập sẽ nằm lại ở những năm 90. Nhưng không, trước mắt chúng ta hằng ngày vẫn là những em học sinh có hoàn cảnh khó khăn, bị bạo hành gia đình, bị bạo hành ngôn ngữ, bị bắt nạt, hoặc bị lạm dụng… Nếu ví giáo dục là sự nghiệp to lớn, một cuộc chiến dai dẳng, thì những người giáo viên chính là các chiến sĩ đi đầu trong cuộc chiến này. Sau mùa dịch, cũng là lúc các em học sinh quay trở lại trường lớp. Mình hy vọng các bạn đã, đang và sẽ làm giáo viên luôn vững vàng trong sự nghiệp trồng người.
