Liệu tam thất với sâm Việt Nam có là anh em ruột thịt?
Quá trình nghiên cứu, và đặc biệt là tìm hiểu thực tế về sâm, phát hiện ra khá nhiều điều thú vị. Phải chăng, dân Việt đang bị lừa một cách ngoạn mục, khi bị cắt cổ?
Nghiên cứu về hoạt chất, thì nhận thấy, sâm Việt Nam (tên địa phương là Ngọc Linh) chỉ khác mỗi tam thất ở cái hoạt chất MR2. Nó cũng khác nhân sâm (Triều Tiên, Hàn Quốc, Trung Quốc) có lẽ cũng ở cái MR2. Nhưng, cái saponin MR2 có tác dụng gì, giá trị gì, thì thực sự, chưa chứng minh được.
Trong khi đó, nhân sâm (Trung Quốc, Triều Tiên, Hàn Quốc) tự nhiên, đắt hơn sâm Việt Nam hàng trăm lần. Nó có giá đến cả triệu đô/củ bằng ngón tay. Vậy, thì với các chuyên gia về sâm, mr2 của sâm Việt Nam chả là cái gì sất.
Nhân sâm tự nhiên đắt, là bởi nó mang giá trị sưu tầm, hiếm hoi, chứ không phản ánh giá trị của nó. Nhân sâm trồng công nghiệp rẻ khác gì củ cải đâu. Nhân sâm trồng bán tự nhiên mới đắt. Sâm Việt Nam tự nhiên, có củ tiền tỷ thì không nói làm gì, nhưng trồng mà bán cả trăm triệu/kg thì đúng là... quá cắt cổ!
Về sâm Việt Nam, có củ có mr2, có củ không có. Loại mọc ở Tuyên Quang, hay mới phát hiện ở Lâm Đồng, Đak Lak, mùi vị khá tương đồng sâm Việt Nam, nhưng lại không có mr2. Sâm Lào thì củ có mr2, củ không có. Thậm chí, sâm mọc ở Ngọc Linh, cũng chưa chắc củ nào cũng có mr2. Sâm ở Lai Châu thì có mr2 rất cao. Thậm chí, sâm Việt Nam, lấy giống ở Lai Châu và núi Ngọc Linh trồng ở Trung Quốc, huyện Kim Bình, hàm lượng mr2 còn cao hơn nhiều trồng ở Ngọc Linh – theo lời của chị Nga ở Viện dược liệu.
Như thế, có thể nói rằng, mr2 chỉ là cái để lòe thiên hạ. Là cái, có lẽ, để chứng minh nó là sâm Việt Nam mà thôi.
Ngoài nghiên cứu về hoạt chất, thì nghiên cứu về hình dáng củ sâm, càng ngày càng thú vị.
Sâm Ngọc Linh trồng ở Nam Trà My (Quảng Nam), củ tròn ùng ục, nổi nhiều u cục, thường gọi là “d.ái”, da màu vàng óng ánh. Nhưng, bên kia sườn núi, thuộc Kontum, thì củ sâm ít u cục hơn, da màu xanh hơn. Sâm tự nhiên thì ít mọc u cục hơn, thậm chí chả có cái u nào, chỉ nảy đốt. Một dải núi, màu củ sâm đã khác, dạng hình cũng khác.
Sâm Việt Nam hiện được trồng nhiều ở Tàu. Giống chủ yếu lấy từ Lai Châu và lấy luôn từ Vân Nam. Vùng Vân Nam, giáp Lai Châu, núi rừng vốn đầy sâm Việt Nam. Tàu nó gọi là tam thất, nên nó trồng, nhân giống, lai tạo từ mấy trăm năm nay rồi. Ông Việt Nam nhanh chân đăng ký, định danh quốc tế là Sâm Việt Nam, nên xơi được cái tên đó. Chứ Tàu nó không quan tâm. Nó coi đó là tam thất, và định danh nó là Tam thất bắc, là kim bất hoán. Ông định danh là sâm Việt Nam, thổi giá lên thì Tàu càng thích, vì nó sẽ trồng bán về Việt Nam với giá cao gấp 100 lần tam thất.
Tam thất kim bất hoán có khoảng chục loại. Có loại mọc u ở rễ nhìn rất buồn cười, có loại mọc thân dài đuột y như nhân sâm, có loại toàn rễ - rễ to hơn củ, có loại củ to dài tròn ùng ục, có loại củ bé tẹo mọc thân dãy đốt y hệ nhân sâm.
Nhưng, có một loại, mà mà mình đặc biệt quan tâm, lưu ý, đó là nó có hình dáng cực kỳ giống với loại sâm Việt Nam trồng ở Kim Bình. Củ tam thất mọc nhiều u cục, mang cả sắc xanh, lẫn sắc vàng của sâm Kontum, Trà My, và Lai Châu, và giống nhất với sâm Việt Nam trồng ở Trung Quốc....
Trước đây, mình từng dự đoán, kim bất hoán tam thất trồng được thuần hóa từ thời Minh, đã 500 năm trước. Có đến cả chục loài tam thất hoang được thuần hóa. Họ sẽ chọn ra loại tốt nhất, có giá trị dược liệu cao nhất, ngon nhất, dễ ăn nhất để thuần hóa. Thậm chí, có sự lai tạo giữa các loài khác nhau, để cho ra đời những loại chất lượng cao và sống khỏe.
Sâm Việt Nam chẳng qua, cũng là một loại tam thất mà thôi. Chúng có ở phía nam Trung Quốc và vùng Lai Châu, cả ở Lào, Myanmar, Ngọc Linh... Có thể, loại sâm Việt Nam hoang dã đó, giờ ẩn hiện trong những giống loài kim bất hoán. Nhưng, loại tốt nhất, có lẽ là loài có mùi vị, hình dáng của những củ sâm Việt Nam. Chúng mọc u cục đáng yêu như những củ sâm Việt Nam trồng nơi nhiều dinh dưỡng, và hiện ra cái gen lai tạo nhiều màu sắc thú vị: xanh, vàng, tím... Ngoài lai tạo phối giống linh tinh, có lẽ còn do những tác động của điều kiện sống như chất đất, độ cao, khí hậu, độ ẩm...
Có một điểm chung, là vị của chúng không đắng gắt như tam thất bắc thông thường, và ngọt lâu hơn – đó là vị đắng ngọt dịu nhẹ, lưu luyến nơi cuống họng của sâm Việt Nam. Ngâm rượu thì đố ông nào phân biệt được với sâm Việt Nam (sâm Ngọc Linh).
Đọc đến đây, ông nào mà không mua về xài, biếu ông bà cha mẹ, thì tôi cũng đến phục!
Điều thú vị, là ngày hôm nay, bán gần hết nửa tấn tam thất cực xịn. Đêm nay lại phải về tiếp để sấy, còn có hàng khô cho các vip dùng.
Bổ sung cách dùng vì nhiều người inbox hỏi quá, trả lời đến mệt:
+ Tươi: Rửa sạch, ráo nước, ngâm rượu tỷ lệ 10 lít/kg. Phơi trong nắng nhẹ cho héo, hoặc xếp trong ngăn mát cho khô dần, thái lát cho lọ, đổ xâm xấp mật ong, xúc ăn ngày 3 bữa vài lát. Hoặc cất ngăn đá nấu ăn với xương, thịt, gà. Hoặc cho lát sâm đun nước uống.
+ Khô: Đã kèm hướng dẫn rất kỹ. Ngậm miếng hàng ngày như ngậm sâm, nghiền bột pha nước uống, hoặc trộn mật ong ăn.
+ Tác dụng thì nên google vì quá nhiều: Nhưng tốt nhất cho người ốm yếu, bệnh ung thư, mới sinh. Ai chén cũng được vì nó là sâm, rất bổ. Đang chảy máu thì ăn chín. Ko dại gì mà ko chén nếu có tiền.
Giá 900k/kg tươi (đt 0989636689)
Giá 3,8 triệu/kg khô (0976614619, chờ vài hôm mới có).
kontum 在 Things to do in Tinh Kontum, Kon Tum, Vietnam - Facebook 的推薦與評價
Discover Tinh Kontum, Kon Tum, Vietnam with the help of your friends. Search for restaurants, hotels, museums and more. ... <看更多>