Trò chuyện nửa đêm : “Thực là thực, ảo vẫn mãi là ảo”.
Hôm nay, mình có đọc 1 article của 1 nhà báo – 1 nhà phê bình/1 fashion journalist Eugene Rabkin – chia sẻ về suy nghĩ của mình trong 1 thời đại tràn ngập 3D và Artificial Intelligence (Trí thông minh nhân tạo) trong nền công nghiệp thời trang hiện nay. Một cách tổng quát – là ông đang tự hỏi về giá trị của nghề phê bình như thế nào trong thời đại mà tất cả mọi người đều có quyền truy cập được một collection, một bộ sưu tập của các thương hiệu lớn, rung đùi xem tại gia và có những bình luận đồng chiều với nhau. Cũng một phần do ảnh hưởng của dịch Covid19 nên các show thời trang lớn phải hoãn và những fashion brand phải tập trung vào việc xây dựng trên các nền tảng sáng tạo khác nhau – 3D, AI, Thực tế Ảo và maybe cả hình nộm, ma nơ canh. Nhưng chung quy, thời trang là do con người thật, chuyển động trên cơ thể thật. Và chúng ta sẽ nói về giá trị của các buổi runway.
Thời buổi mạng xã hội và Internet phát triển – con người có cơ hội tiếp cận nhiều thứ gián tiếp mà không phải trực tiếp và mở mang tầm mắt chỉ trong 1 màn hình máy tính gỏn gọn. Cũng nhờ vậy, những người như mình – có cơ hội đánh bóng tên tuổi bằng các bài viết trong mảng thời trang (Với mình vẫn mạnh về thời trang đường phố hơn). Về cá nhân mình, vẫn mang ít nhiều gì đó góc nhìn của bản thân – có thích có chê, nhưng đại đa số các kênh khác – vì mục đích kinh doanh và bản hợp đồng, sẽ nói về tung hô brands thông qua hình ảnh. Nhưng, kể cả mình hay những người khác, nhược điểm lớn nhất và khó chịu nhất – chính là mình không ở đó, không trong runway đó – không trực tiếp cảm nhận về bộ trang phục đó, concept đó và tổng thể bộ sưu tập đó. Tất cả chỉ là cách nhìn thông qua hình ảnh và “nói mồm” với người khác mà thôi.
Giá trị của Runway là gì? Nó có thể coi như là một buổi triển lãm, một thư viện trực tiếp dành cho những người tham gia trải nghiệm được toàn bộ thông điệp mà fashion designer gửi gắm. Những outfit mà mình up, cũng chỉ là 1 đống quần áo hỗn độn – và nó cần một cái hồn. Cái hồn ở đây – được diễn tả ở không gian, màu sắc, cách bày trí, dresscode mà người tham dự bắt buộc phải mang khi tới một buổi runway. Cái hồn ở đây là cách những người ngồi ở hàng ghế khán giả - nhìn trực tiếp bộ đồ đó lên người như thế nào, cách nó uyển chuyển, linh động và ở một góc 3D (Thực) 360 độ. Âm nhạc trong Runway cũng là 1 thứ quan trọng trong việc đưa khái niệm concept của collection tới mọi người. Các bạn có thể coi thử xem show của Gucci, của Balenciaga – hay nhiều hơn là Prada, Raf, Undercover. Cảm xúc của mỗi người khác biệt dựa vào mỗi runway thể hiện ra.
Hình ảnh – chỉ bắt được 1 khoảnh khắc. Nhưng nhìn bằng mắt và trải nghiệm trực tiếp, nó lại là 1 thứ kinh nghiệm khó có thể nào copy được của ai. Nói 1 cách dễ hiểu hơn, bạn thích Kanye West, bạn thích Travis Scott – hay Gdragon, BigBang. Bạn nghe nhạc của họ trên điện thoại, bạn coi hình ảnh của họ. Nhưng khi bạn có cơ hội đắm chìm trong concert của họ, bởi mỗi concert sẽ có 1 visual riêng, một cách bài trí sân khấu riêng – bạn sẽ hiểu hơn về nghệ sĩ mà bạn yêu thích. Con người họ, tâm hồn họ và âm nhạc của họ - Đó là sức mạnh của Trải nghiệm. Còn về bài viết, hình ảnh – chắc chẳng bao giờ đậm sâu. Giá trị của Runway cũng là thế.
Chả thế mà – đối với những người “Trải nghiệm online” như mình, sẽ không bao giờ đạt được những thứ mà các anh/chị/bạn bè được trực tiếp tham gia các runway, trải nghiệm trực tiếp. Trong vụ lùm xùm giữa B và T, chỉ cần chị Phương lowkey flexin’ bằng hình ảnh chị ý ngồi trong sàn runway của thương hiệu lớn, mình đã biết – ai là Sơn Tinh và ai là Thủy Tinh rồi.
Với sự phát triển và càng nhiều tay viết như mình, maybe người đọc sẽ cảm thấy thỏa mãn và đủ về thế giới quan của họ trong thời trang. Nhưng bạn ơi – đó là chưa đủ và chưa bao giờ đủ. Tất cả chỉ là bề nổi của tảng băng đang trôi – những gì mình nói, mình viết, cũng chỉ là dựa trên hình ảnh. Nó sẽ để lại một hậu quả xấu về sự trải nghiệm của mỗi người tới từng item thời trang nếu các bạn không thực sự cầm nắm nó. Dù chê dù khen, đó chỉ là 1 góc nhìn của mình. Việc đọc bài chỉ tăng thêm kiến thức của bạn, nhưng đừng lười và ỉ I, sự nhận thức cá nhân là rõ ràng hơn.
Runway ở Việt Nam còn ít, vì lí do chi phí và cách người ta đón nhận chưa nhiều. Nhưng mình tin rằng, với tốc độ phát triển như thế này – thời trang Việt Nam sẽ tiến nhiều bậc và các runway không chỉ của các thương hiệu lớn mà của các thương hiệu đường phố sẽ từ từ xuất hiện. Hay không cần quá xa xôi, hệ thống ngành Mĩ Thuật Công Nghiệp, Thời Trang của các trường Đại Học đều có các runway show dành cho sinh viên của họ, các bạn nên tham gia ít nhất 1 lần – để hiểu được vấn đề của mình nói, để hiểu được cảm giác trải nghiệm trực tiếp như thế nào (Hơn là chỉ bài viết và hình ảnh). Có như thế, những người đi trước, những anh/chị làm thời trang – mới dám đầu tư các runway và mời chúng ta tới tham gia chứ (Có thể miễn phí hoặc vé vủng, nhưng đó giống như 1 li trà sữa hay Starbucks các bạn uống hàng ngày thôi). Sẽ là 1 bước tiến lớn khi mà các local brands thống nhất được mùa của mình và chúng ta sẽ có 1 hệ thống lịch phát hành theo season của các thương hiệu Việt và có cơ hội trải nghiệm chúng.
