《明日大娛:未來郊野公園如何淪為一個大型遊樂場?》
早前傳媒揭發有露營車公司喺大嶼山芝麻灣郊野公園範圍內砍伐1公頃林木,政府竟只對犯案者罰款$500,較早前民政署亦配合開路讓工程進行【註1】,開發郊野公園邊陲已係政府默許下打開序幕, 而改變整個大嶼山面貌嘅,何止係露營車之類嘅旅遊設施。
分析規劃文件,十數年之後嘅大嶼山將會佈滿大中小型旅遊熱點,露營車公司剛剛食正大嶼山旅遊化嘅頭啖湯,芝麻灣斬樹事件只係一場風暴嘅序幕。
▍五年後:露營基地、Wibit水上樂園、「快感與刺激」Zip-line
2020年12月,政府低調公佈《大嶼山保育及康樂總綱圖》(《總綱圖》)【註2】,雖然話「北發展、南保育」,但睇真啲大嶼南竟然有不少發展計劃,部份將入侵郊野公園範圍:
-芝麻灣半島露營基地-
斬樹事發所在地芝麻灣半島屬於郊野公園範圍內,但《總綱圖》已表明將該處會重新定位為「露營基地」,並提供陸上和水上活動以收「靜修及身心療癒之效」。《總綱圖》公佈時間為2020年12月,與斬樹時間(2020年7月陸續開始)吻合,政府對於露營車基地一事是否一早知情並默許?
-長沙Wibit水上樂園-
與「露營基地」有聯繫嘅係西南方不遠處嘅長沙水上樂園。雖然《總綱圖》無提供具體資料,但參考2018年10月公佈嘅《大嶼山康樂及旅遊發展策略》(《發展策略》)【註3】,大嶼南嘅水上樂園將模仿Wibit模式,即「巨型充氣水上樂園」。參考外國例子,一個Wibit 設施可以容納60人【註4】,多個Wibit 設施即容納數百人,必定帶來大量旅客及嚴重污染,對貝澳長沙海底珊瑚及生態,以及大嶼南寧靜鄉村社區嘅影響,當然無具體交代。
-石壁水塘zip-line及環塘板道-
《總綱圖》亦透露郊野公園內嘅石壁水塘旁將有「歷奇設施」、「特色露營地點」、以及「環繞水塘的板道」。什麼歷奇設施?在《發展策略》中「創新景點」下「快感與刺激」一欄中有進一步交代:可以是「空中飛人滑翔之旅」(即zip-line)、繩網步道、樹迷宮、大型山坡滑梯、野戰/漆彈課程等。
石壁水塘為全港提供12%淡水,為大嶼山各區、香港島、坪洲、長洲及喜靈洲提供食水【註5】,如果係石壁水塘旁邊搞吸引大量遊客嘅歷奇活動,甚至玩漆彈,後果是如何?為何選擇吸引污染源(遊客)深入集水區?無論係規劃或保育角度來講都講不通。
▍五至十五年後:整個大嶼山郊野或面目全非
《發展策略》亦透露咗中長期或有更多更瘋狂嘅大嶼山改造計劃,有啲令人摸不着頭腦:
-有機水療度假村:政府曾在2004年進行《水療及消閑度假設施顧問研究》,曾經選定長沙下灘為發展水療及消閑度假設施的研究地點。
-大東山索道(funicular):即類似山頂纜車,由大蠔灣接駁至通往大東山的現有山徑,破壞大東山的特殊科學價值地點(Site of Special Scientific Interest),日後只要搭纜車就可以直達「打卡熱點」,十幾年之後大東山芒草極可能絕跡。
-其他不能盡錄嘅瘋狂計劃:潮流復古周末假期、觀星泡泡屋、浮動酒店豪華水上獨立屋、「第三個纜車系統」、能夠舉行音樂演唱會嘅「水上浮動舞台」、太極中心、婚禮中心及「山嶺婚禮」、動物農莊等等。
《發展策略》透露部分計劃現時在財務或環境上不可行,但「方案可行性...取決於其地理位置,若有關方案位於生態較不敏感的地點,其可行性有機會不一樣」,危機仍然存在。
▍顛覆近半世紀以來郊野公園康樂規劃
翻查港英政府解密文件,郊野公園自1970年代成立時,其中一個最大目標係設立康樂設施畀香港人及下一代永續享用(that the amenity and recreational value may be enjoyed by present and future generations of Hong Kong),為達致呢個永續目標,必須以保育為手段【註6】。
為維持一個在康樂設施發展與保育之間「敏感平衡」(sensitive balance),郊野公園在成立之初即有思維慎密嘅康樂規劃(Recreation Planing)。根據漁護署前助理處長王福義所撰寫嘅一篇學術論文【註7】,康樂規劃既原則為下:
(1) 喺適當嘅地點發展適當嘅康樂設施(right kind of recreational development takes place in the most suitable locations)
(2) 喺設計上減低發展康樂設施與保育之間嘅潛在衝突(minimise potential conflicts between the interests of recreation development and countryside conservation)
所以每個郊野公園均有公園規劃圖(park plans),大致將園内分為6大區,並因應每區嘅地理或生態決定發展,抑或不發展康樂設施:
(1) Wilderness zone :顧名思義,荒野缺乏現代人造物,屬真正嘅大自然,不應發展任何康樂設施。
(2) Extensive zone : 比Wilderness zone次一等,仍屬偏遠地方,保留未被發展的形態,適合提供行山徑以及路標等簡單嘅設施,大欖郊野公園植林區、芝麻灣半島、大東山為此類。
(3) Dispersed zone:位於交通方便之處,設立家樂徑等等一家大細親親大自然的設施-涼亭、燒烤爐等等,西貢黃石碼頭屬此類。
(4) Intensive zone:位於交通方便之處,或郊野公園入口位置,適合大型團體到訪,除咗燒烤爐等設施,還有遊客中心、廁所等等,北潭涌屬此類。
(5) Adventure zone:因特殊地貌如山谷、溪澗引伸出來嘅特殊康樂潛力,可興建戶外活動中心、青年營地等等,該處對於康樂的考慮能夠大於保育。
(6) Special Activity zone: 較為稀有,取決於特殊地貌引伸出來嘅特殊康樂潛力,例如越野單車、攀石牆等,《發展策略》建議的「快感與刺激」活動屬此類,這些活動通常很嘈吵,與其他郊野公園康樂用途不匹配,建議只在局限嘅位置,例如廢棄礦場(abandoned quarries)進行,而不是《發展策略》提倡嘅石璧水塘。
▍旅遊先於保育的殺雞取卵式發展
以上種種跡象令人擔心,以往郊野公園「管理保育為手段、永續康樂為目標」嘅方針是否已被殺雞取卵般、掠奪式嘅「大眾旅遊」(mass tourism)思維取代?為何選擇在明日大嶼及跨境基建落腳點旁落「第一刀」大搞旅遊發展?
大嶼山郊野公園嘅戰場,全香港市民應該好好守住,以免半世紀以來嘅保育基業同令香港引以為傲嘅郊野公園敗在短視嘅發展利益手上。
#郊野公園研究
#保衛郊野公園
#大東山
#搞乜郊野
#Wibit
#Zipline
延伸閱讀:
【 #搞乜郊野 】郊公主題樂園狂想曲:https://bit.ly/35EkdUx
【膠嘢巨mon:廢、無效、核突低俗、要經常維修】:https://bit.ly/3vvEiqe
【註1】
Hong Kong Free Press 14 June 2021 Investigation: HK$500 fine after Hong Kong landowner cleared trees in Lantau country park:https://bit.ly/3d3J1td
風火山林【芝麻灣事件】郊野公園斬樹「無皇管」 私人地成法規漏洞:https://bit.ly/3ieibBO
蘋果日報 2021年6月15日 大嶼山芝麻灣萬平方米樹林遭砍伐 漁護署放生僅罰$500:https://bit.ly/3zv06Wp
【註2】《 大嶼山保育及康樂總綱圖》及《大嶼山遠足徑及康樂設施計劃》:https://bit.ly/3pXVrI4
【註3】《 大嶼山康樂及旅遊發展策略》:https://bit.ly/3xqNYE8
【註4】Business Insider. 11 July 2012. This Awesome Inflatable Obstacle Course Holds 60 People:https://bit.ly/2S06KmF
【註5】發展局:石壁水塘不宜填平:https://bit.ly/3iGBXWV
【註6】Hong Kong Government Records Service. HKRS 903-2-2 DEVELOPMENT PLAN : SERVICE : LEISURE - PROGRAMME : H-1 COUNTRYSIDE CONSERVATION
【註7】Wong, F.Y. (1988). Recreation Planning in Country Parks. Planning & Deveopment Vol.4 (No.2), pp.62-68.
-
研究有價 月捐撐起土地研究工作:https://liber-research.com/support-us/
FPS ID:5390547
HSBC PayMe 捐款支持:https://bit.ly/32aoOMn
戶口號碼:匯豐銀行 640-198305-001 (LIBER RESEARCH COMMUNITY (HK) COMPANY LIMITED)
義工招募:https://bit.ly/2SbbyT3
康文署觀星營 在 影攝食 Facebook 的精選貼文
代管理人按:
政府於 2019 年2月16日就「提升香港郊野公園及特別地區康樂及教育潛力」的建議方案展開公眾諮詢,以收集公眾意見。諮詢文件上載於專項網頁(www.cp-recreation.hk)。
諮詢文件 LINK :
https://static1.squarespace.com/…/cp-recreation_consultatio…
以下是影攝食的意見書。
===============
<政府就提升香港郊野公園及特別地區康樂及教育潛力諮詢> 意見書
(一)優化現有設施
1a 優化為遊客服務中心:
除了食店外,其他的建議,本人都沒有異議。
本人認為,在遊客中心設食店,讓郊遊人士食得太飽,這樣再行山,或會引致身體不適,造成意外。
此外,還會引致垃圾問題。例如,一些行山人士,在遊客中心的小食店購買大量零食飲料,沿途隨手拋棄食物包裝,這善後工作是署方負責還是小食店負責?
1b 增設露營地點、為受歡迎的營地引入場地預訂系統及加強管理:
本人對此是非常贊成!只是場地預訂系統一定要給持有香港身分證人士優先預訂。如果不設這機制,定必容易造成爭端。
1c 在營地附近設置小食店:
署方不斷宣傳自己垃圾自己帶走,但又不斷在郊野公園範圍設立小食店,是不是倒行逆施?
1d 在營地附近設置租賃露營用品的小賣店:
本人沒有異議,不過只租不賣就最好!
1e 採用天然物料改善遠足徑:
本人十分歡迎。只希望不要重蹈屯門徑、獅子山行山徑鋪雲石的複轍。又危險!又浪費!想出鋪雲石的人,應該很少行山。
1f 增設觀景台、改善傷健共融場地:
本人沒有異議和補充。
另,本人建議透過租約由非政府機構經營和管理小賣店。
(二)可供觀賞遺跡的開放式博物館
本人對此沒有異議。理想模式應由環保機構或古蹟辦設計,政府興建,透過租約管理協議由非政府機構經營和提供教育活動。
(三)樹頂歷奇
本人不建議香港引入此活動。郊野公園很多樹種均不適合興建歷奇設施。加上受颱風、地理因素影響,樹頂歷奇設施易遭破壞,需要經常維修。不是每棵樹都可興建樹屋、做樹頂走廊。而在樹頂加裝飛索,亦會影響樹木健康。
(四)升級露營地點及生態小屋
政府首要解決的問題是改善郊野公園的交通配套,例如在週末、公眾假期,設穿梭小巴,方便露營人士到達營地。
生態小屋需要先解決供水供電問題,涉及不少配套,亦要浪費大筆庫房的錢作維修,加上選址位置偏遠,週末以外的日子很難吸引港人或遊客。郊野公園的設備不及私人土地完善,難以進行升級露營和生態小屋。
(五)補充意見
5a 租賃露營用品:
香港人缺德嚴重,會毀壞露營用品。還要小心露營人士將廚餘倒入附近的叢林、溪澗、洗手間等,嚴重影響生態,得不償失!
5b 觀星:
只要建一座涼亭,加圍欄,就是最好的觀星設施,不需太花巧施。例如:用三百萬興建西貢觀星設施,根本是多餘!政府有錢不是這樣浪費的!究竟興建者有沒有觀過星?
5c 節慶 / 活動:
節慶、活動過後,垃圾問題,究竟誰負責?
本人最喜歡方案(一)優化現有設施中的優化遊客服務中心和改善遠足徑!
請盡快將郊野公園納入禁煙區,嚴厲執行禁止玩火(鋼絲棉);禁止在非越野單車區域騎越野單車;自己垃圾自己帶走;宣傳請勿餵飼猴子、野豬、牛、不要補捉海岸公園內的海洋生物。
巿民盧建民
27-4-2019
康文署觀星營 在 852郵報 Facebook 的最佳解答
漁護署就郊野公園康樂用途展開諮詢
全文:http://www.post852.com/?p=211774
直接去YouTube 睇片!我哋就多少少錢!
https://youtu.be/U7vfipaCUtk
郊野公園今年成立40周年,漁農自然護理署正研究郊野公園的其他可能性,讓港人能享受郊野樂趣。綜合報道,署方將於今年內聘請顧問檢視海外郊野公園的用途,包括增加露營營地或爬樹等活動,以至在古道上增設歷史解說牌。
漁護署署長黎存志指出,外國的國家公園有爬樹、攀岩等活動,會建議顧問借鏡外國,又稱市民若有類似建議,歡迎提出。署方稍後會諮詢公眾,預計明年年中發表報告。
長春社助理公共事務經理吳希文明言,不反對在郊野公園增設康樂及教育活動,但若競技元素重如綱索等活動,就不宜觸及園內有成熟次生林或生態系統有一定規模的核心保育地帶。郊野公園及海岸公園委員會成員文志森,則對研究持開放態度,他認為香港郊野公園的康樂用途確有值得提升之處,如北潭涌郊野公園較偏僻的位置可觀星、鄰近海邊的郊野公園都可作營地。不過他認為,前題是不可破壞生態,政府初期取態亦不宜太急進,否則會引起反彈。
#852郵報 #漁護署 #郊野公園