NHỮNG CÁI NHÌN ĐẦU TIÊN VỀ DUNE, BỘ PHIM ĐƯỢC MONG CHỜ HÀNG ĐẦU Ở HOLLYWOOD
Trước khi Star Wars và Game of Thrones ra đời, thế giới đã từng bị chao đảo bởi cuốn tiểu Dune của Frank Herbert. Cuối năm nay, Xứ Cát sẽ được đưa lên màn ảnh rộng, dưới bàn tay thiên tài của Denis Villeneuve.
Trở về mùa Hè năm 2019, cả đoàn làm phim Dune mạo hiểm dấn thân vào sâu bên trong hẻm núi đá ở miền Nam Jordan, và phải trở ra vào giữa đêm để đón trọn ánh bình minh trên trong ống kính máy quay. Timothee Chalamet hồi tưởng: ‘Mọi thứ thật siêu thực. Cảnh quan kỳ vĩ đến nỗi bạn chỉ có thể tin nó ở đâu đó trong Vũ trụ này chứ không thể tồn tại ở trái đất của chúng ta’.
Khi đó, họ có lẽ không còn ở Trái đất nữa. Họ đang ở một chiến trường hiểm nguy, khô khan và bụi bặm trên hành tinh Arrakis. Trong tiểu thuyết khoa học viễn tưởng năm 1965 của Frank Herbert, Arrakis là nơi duy nhất trong thiên hà chứa đựng thứ tài nguyên có khả năng kéo dài tuổi thọ con người, xoay chuyển cả không gian và thời gian. Trong bộ phim chuyển thể sắp tới của Denis Villeneuve, Chalamet vào vai người thừa kế của gia tộc Atreides, một kẻ lạ mặt nơi đất khách quê người và đang mạo hiểm cả mạng sống để chiến đấu cho hành tinh Arrakis.
Để có được thước phim với những đụn cát trải dài như vô tận, đoàn làm phim tiếp tục di chuyển đến vùng ngoại ô Thủ đô Abu Dhabi của Các tiểu vương quốc Ả-rập Thống Nhất, nơi mà nhiệt độ trở thành đối thủ vĩ đại nhất của Paul Atreides chứ không phải những sinh vật ghê rợn, khổng lồ. Vậy mà trong suốt quá trình quay phim ở đây, Chalamet và những người bạn diễn phải khoác lên mình những bộ đồ cao su bó kín đến mức mồ hôi còn không thể thoát ra nổi. Trong tiểu thuyết, đó là những bộ áo giáp giúp Paul duy trì mạng sống còn ở ngoài đời, nó là nỗi thống khổ với Timothee. ‘Nhiệt độ khi quay phim có khi còn lên đến gần 50 độ. Chúng tôi chỉ được đội thêm một cái mũ nếu trời quá nắng. Thực tình, tôi chẳng thể nhớ con số chính xác nhưng nó nóng đến nỗi tôi không thể tập trung làm việc được’.
Cuốn tiểu thuyết Dune của Frank Herbert được mệnh danh như Chúa Nhẫn phiên bản khoa học viễn tưởng. Nó trở thành hiện tượng toàn cầu trong suốt những năm 60 của thế kỷ trước nhờ một thế giới được khắc họa vô cùng chi tiết và kì công. Denis Villeneuve không phải người duy nhất tham vọng đưa thế giới đó lên màn ảnh rộng. Vào những năm 1970, đạo diễn Alejandro Jodorowsky đã sớm phải từ bỏ ý định làm phim Dune vì Hollywood cho rằng dự án này quá dễ thất bại. Một thập kỷ sau, David Lynch thành công trong việc làm một bộ phim nhưng lại thất bại trên phương diện nghệ thuật và Xứ Cát của ông trở thành một tấn trò hề nơi kinh đô điện ảnh. Năm 2000, một lần nữa Dune của Frank Herbert được đưa lên màn ảnh, nhưng miniseries này còn thiếu quá nhiều thứ để trở thành một hiện tượng toàn cầu và nhanh chóng trôi vào quên lãng.
Denis Villeneuve từ lâu đã lên kế hoạch cho Dune nhưng ông cần tìm ra phương pháp để kể câu chuyện thật mượt mà, dễ hiểu. Và cách duy nhất để hiện thực hóa điều đó là chia cuốn tiểu thuyết gốc ra thành hai phần phim. Do đó, dự án được ra mắt khán giả vào ngày 18 tháng 12 năm nay mới chỉ là một nửa của trường thiên Dune.
Với Villeneuve, dù đã xuất hiện từ 55 năm trước nhưng Dune không đơn thuần chỉ là một cuộc hành trình vĩ đại, nó vẫn giữ nguyên giá trị thời sự đến tận ngày nay: ‘Dù bạn có tin hay không thì trái đất đang thay đổi từng ngày và chúng ta phải thích nghi với điều đó’. Ông nói thêm: ‘Dù Dune được viết từ thế kỷ trước nhưng nó vẫn phản ánh hiện thực xã hội của chúng ta, về nguồn tài nguyên, về chủ nghĩa tư bản, và về nạn khai thác quá mức’.
Trong Dune, người đứng đầu gia tộc Atreides, Duke Leto và Lady Jessica được Hoàng đế của Đế quốc trao quyền cai quản hành tinh Arrakis, để bảo vệ thứ tài nguyên quý giá nhất vũ trụ – the Spice. Và chính quyết định này đã đẩy họ vào một cuộc chiến với một gia tộc khác, Nhà Harkonnen. Sau một biến cố, đế chế của Atreides gần như bị tiêu diệt hoàn toàn. Nhưng may thay, Paul, con trai của gia tộc đã may mắn trốn thoát và bắt đầu cuộc hành trình khôi phục quyền lực.
Đạo diễn Denis Villeneuve cũng hé lộ về vai trò của Lady Jessica, cô là thành viên của Bene Gesserit, một tổ chức của những phụ nữ có khả năng đọc suy nghĩ, điều khiển người khác bằng giọng nói và đặc biệt là thao túng sự cân bằng năng lượng trong Vũ trụ. Nhiệm vụ của nhân vật này là bảo vệ và huấn luyện Paul - cậu bé sở hữu nguồn năng lượng có thể thay đổi cả thế giới. Về nhân vật Jessica của mình, nữ diễn viên Rebecca Ferguson nói: ‘Cô ấy là một người mẹ, người vợ và là một chiến binh’. Và cô cũng không quên dành những lời có cánh cho vị đạo diễn: ‘Denis rất tôn trọng cuốn tiểu thuyết của Frank, nhưng ông ấy đã thay đổi một chút để đưa những nhân vật nữ lên một tầm cao mới’.
Đó vẫn chưa phải thay đổi duy nhất của vị đạo diễn, nhân vật tiến sĩ Liet Kynes - nhà sinh thái học trên Arrakis, vốn là một người đàn ông da trắng, nay được Denis thay đổi bằng Sharon Duncan-Brewster - Một nữ diễn viên da màu. Về vai trò của mình, Duncan-Brewster nói: ‘Denis đã nhấn mạnh với tôi rằng ông có ít nhân vật nữ trong dàn diễn viên của mình và ông luôn ủng hộ nữ quyền, vì thế ông muốn nhân vật này là một phụ nữ. Còn nhân vật của tôi là một người luôn cố gắng gìn giữ mối quan hệ hòa bình giữa người với người và phụ nữ rất giỏi trong việc này. Vậy tại sao Liet Kynes không thể là phụ nữ nhỉ? Tại sao đó không nên là một người phụ nữ chứ?’.
Nếu là người hâm mộ của tiểu thuyết gốc, chắc hẳn các bạn đều biết Xứ Cát còn rất nhiều nhân vật khác. Paul Atreides được hộ tống bởi hai chiến binh dũng cảm, do Jason Momoa và Josh Brolin thủ vai. Dave Bautista sẽ vào vai Glossu Rabban, một đao phủ máu lạnh còn Zendaya là một người phụ nữ bí ẩn tên Chani.
Chính sự rộng lớn và phức tạp của Xứ Cát đã khiến những nhà làm phim trước đó thất bại trong việc chuyển thể. Tuy nhiên, đạo diễn Denis Villeneuve dường như đã tìm ra công thức cho riêng mình, ông nói: ‘Cuốn sách này phản ánh những vấn đề chính trị, tôn giáo, sinh thái học và cả tâm linh cùng với lượng nhân vật khổng lồ. Đó là lý do vì sao đưa Dune lên màn ảnh lớn khó đến vậy. Thực lòng, đây là công việc khó khăn nhất mà tôi từng làm’.
Phê Phim lược dịch từ bài giới thiệu độc quyền của Dune trên Vanity Fair.
