วิทยาศาสตร์จากภาพยนตร์เรื่อง The Martian (ตอนที่ 10/14)
ด้วยความที่ผู้แต่งมีความใส่ใจในรายละเอียดและความสมจริงเป็นอย่างมาก ทำให้วิทยาศาสตร์ที่อยู่เบื้องหลังภาพยนตร์เรื่องนี้เป็นสิ่งที่น่าจับตาเป็นอย่างมาก และรายละเอียดหลายๆ อย่างที่เกิดขึ้นในภาพยนตร์เรื่องนี้ก็เป็นสิ่งที่ตรงกับสิ่งที่สามารถเกิดขึ้นได้จริง
***บทความต่อไปนี้อาจจะมี Spoiler เพื่อเป็นการไม่เสียอรรถรส แนะนำให้ดูภาพยนตร์เรื่อง The Martian ก่อนอ่านต่อไป***
10. Mars Pathfinder & Sojourner
ยานสำรวจอวกาศ Pathfinder เป็นยานขนาดเล็ก ที่ถูกส่งไปยังดาวอังคารเมื่อปี 1997 โดยเป็นหนึ่งในภารกิจแรกๆ ที่ปูทางให้แก่ภารกิจสำรวจอวกาศในยุคหลังๆ โดยประกอบขึ้นด้วยส่วนของ Lander และส่วนของรถสำรวจหกล้อขนาดจิ๋ว มีชื่อว่า Sojourner
ก่อนหน้ายาน Pathfinder นั้น ยานสำรวจอวกาศที่เคยไปลงดาวอังคารมีเพียงยาน Vikings สองลำในปี 1976 และนับแต่นั้นมาโครงการสำรวจดาวอังคารมากมายกลับต้องล้มเหลวทั้งสิ้น รวมไปถึงโครงการดาวเทียม Mars Climate Orbiter ที่ควรจะโคจรรอบดาวอังคาร แต่กลับโหม่งดาวอังคารด้วยความเร็วสูงเนื่องจากความผิดพลาดในการใช้หน่วยที่ไม่ถูกต้อง (ซึ่งเป็นเหตุผลที่ดีว่าทำไมการระบุหน่วยที่ถูกต้องในคำตอบของการบ้านจึงเป็นเรื่องที่สำคัญ)
ยาน Mars Pathfinder จัดเป็นยานสำรวจอันแรกๆ ที่ลงจอดดาวอังคารได้สำเร็จ หลังจากช่วงเวลาแห่งความล้มเหลวในโครงการสำรวจดาวอังคารกว่าสองทศวรรษ
ยานสำรวจนี้ มีอุปกรณ์วิเคราะห์ชั้นบรรยากาศ สภาพลมฟ้าอากาศ ธรณีวิทยา และองค์ประกอบของหินและดินบนดาวอังคาร รวมไปถึงกล้องถ่ายภาพที่จะบันทึกภาพพื้นผิวของดาวอังคารให้เราเห็น นับตั้งแต่ยานไวกิ้ง
ยานสำรวจ Sojourner ได้ปฏิบัติการไปทั้งสิ้นเป็นเวลา 83 Sol ส่งภาพกลับมายังโลกกว่า 550 ภาพ และองค์ประกอบทางเคมีกว่า 12 ตำแหน่ง เดินทางไปบนดาวอังคารกว่า 100 เมตร ก่อนที่จะสิ้นอายุขัยและถูกฝังอยู่ใต้กองทรายที่ Chryse Planitia ที่ตำแหน่งเดียวกับที่ตัวเอกของเราไปพบในภาพยนตร์
นอกจากภารกิจทางธรณีวิทยาและวิทยาศาสตร์แล้ว ยานสำรวจนี้ยังเป็นตัวเบิกทางเพื่อทดสอบวิธีการในการลงจอดบนดาวอังคาร เช่นการกางร่มและการพองถุงลมเพื่อดูดซับแรงกระแทกของการลงกระทบกับพื้นผิวดาวอังคาร ข้อมูลเรื่องเกี่ยวกับสภาพอากาศ และฝุ่นบนดาวอังคาร
หากเราไม่มีข้อมูลของดาว Sojourner ความสำเร็จของโครงการสำรวจดาวอังคารที่ตามมาภายหลัง เช่น Mars Exploration Rover (Spirit และ Opportunity) Curiosity Rover, Phoenix Lander ก็คงจะไม่สามารถเป็นไปได้ราบรื่นขนาดนี้
ยานสำรวจ Mars Pathfinder นั้น ทำงานโดยใช้พลังงานแสงอาทิตย์ และสาเหตุหลักๆ ที่หมดอายุการใช้งาน เกิดขึ้นเนื่องจากฝุ่นบนดาวอังคารที่ค่อยๆ ตกลงมาปกคลุมแผงเซลล์สุริยะ อย่าลืมว่าบนพื้นผิวดาวอังคารนั้นมีน้ำและความชื้นน้อยมาก และไม่มีออกซิเจน โลหะจึงไม่สามารถขึ้นสนิมได้ หากมีใครสักคนไปปัดฝุ่นให้เซลล์สุริยะของ Mars Pathfinder ได้รับแสงอีกครั้งหนึ่ง… ก็มีความเป็นไปได้ที่อุปกรณ์ทั้งสิ้นจะยังสามารถทำงานได้อยู่ ใครจะไปรู้ (ถ้าหากอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ไม่ได้พังจากอากาศอันหนาวเย็นของดาวอังคารเสียก่อน)
ภาพจากยาน Pathfinder โดย NASA/JPL
ดูสารคดีเกี่ยวกับยาน Pathfinder ได้ที่ https://www.youtube.com/watch?v=qmhVA-DVSRc
